Nane
Hem serinleten hem ısıtan tadı ve tatlı narin aroması ile nane, ülkemizde olduğu gibi dünyada da en yaygın olarak kullanılan baharatdan biri. Akdeniz coğrafyasına özgü yerel bir bitki olan nane, bugün dünyada ılıman iklimin görüldüğü pek çok yerde yetişiyor. Yetiştiği yere göre pek çok farklı türü olsa da temel olarak iki ana grupta toplanıyor. Aroması daha yumuşak, yaprakları daha ince olan ve yemeklerde kullanılan yeşil bahçe nanesi ve sert aromalı, çoğunlukla şekerlemelerde, sakızlarda, diş macunlarında kullanılan, keskin lezzetli, kalın ve koyu renk yapraklı nane.
Taze ya da kurutulmuş olsun, nanenin sindirime yardımcı özelliği onu en çok kullanılan baharatdan biri haline getirmiş. Türk mutfağında olduğu gibi farklı Doğu mutfaklarında da yoğurtla kombine edilerek değişik şekillerde kullanılıyor.
Nanenin en lezzetli zamanı çiçeklenmeden hemen önceki, aromatik yağların en yüksek seviyeye ulaştığı evredir. Taze tüketilecek naneler gibi kurutulacak naneler de bu evrede toplanır. Demetler halinde kuru ve havadar bir yerde baş aşağı asılarak kurutulur.
Tadım notları:
Nanenin karakteristik aromasının kaynağı, damakta hafif uyuşma etkisi yaratan mentoldür. Bahçe nanesi geri planda limon aroması bırakan yumuşak, tazeleyici, tatlı keskin bir lezzete sahiptir. Çiğnendiğinde mentolün etkisiyle damakta hafif yakıcı, keskin, baharatlı ve serinletici bir etki bırakır.
Uyum:
Nane etten çorbaya, sebzeden tatlıya sayısız yemekle uyum sağlar. Ancak kuru nane ve taze nanenin birbiri yerine kullanılabileceği durumlar kısıtlıdır. Nanenin serinletici özelliği onu yoğurtla eşleşen mükemmel bir baharat yapar. Başta cacık olmak üzere yoğurtla hazırlayacağınız pek çok farklı mezede hem taze hem de kuru naneyi kullanabilirsiniz. Aroması daha yüksek olan kurutulmuş nane, aynı zamanda yoğurtla birlikte mantının da baş tamamlayıcısıdır.
Kuru nane ayrıca başta yoğurt bazlı çorbalar olmak üzere mercimek çorbası, sebze çorbaları gibi pek çok çorba için iyi bir lezzetlendiricidir.
Zeytinyağlı dolma içinin olmazsa olmazıdır. Yoğurtla olduğu kadar sarımsakla da eşsiz bir uyum ve birliktelik sağlar. Bamya, patlıcan, kabak gibi domatesle ve salçayla pişen sebze yemeklerinde, borani çeşitlerinde sarımsakla bir arada kullanıldığında yemeğin lezzetini çok daha çarpıcı hale getirir.
Püf noktası:
Taze nanenin ömrü kısadır. Taze nane kullanmak isterseniz en iyisi satın aldığınız naneyi 2 gün içerisinde tüketmek ya da kendi nanenizi evde saksıda yetiştirmektir. Kuru nane ise çok daha uzun süre kullanabileceğiniz iyi bir alternatiftir. Aromasını uzun süre muhafaza edebilmesi için ağzı sıkıca kapalı, hava almayan cam kavanozlarda saklamayı unutmayın.
İyi Fikir:
Çorbalara en çok yakışan baharatdan biri nanedir. Çorbanızı pişirdikten sonra ateşten indirmeden önce üzerine tereyağı ya da zeytinyağında hafifçe kavurduğunuz kuru naneyi gezdirip karıştırın. Çorbanıza benzersiz bir lezzet kattığını göreceksiniz.
Nane ve limon ile içinizi ferahlatacak bir buzlu çay hazırlayabilirsiniz. Her zaman demlediğiniz siyah çayı, bu sefer içine biraz kuru nane ekleyerek demleyin. Daha sonra bir sürahide sıcak su, dilimlenmiş limonlar, damak tadınıza göre biraz limon suyu ve balla karıştırıp buzdolabında soğumaya bırakın. Servis ederken içine buz küpleri ekleyin.
Buz küplerini buzlukta dondururken buz kalıplarının içine birer yaprak taze nane ekleyerek hoş görünümlü ve içeceklere eklendiğinde nane aroması veren buz küpleri hazırlayabilirsiniz.